امسال ۱۴۵ سالی بود که روز جهانی کارگر توسط کارگران، اتحادیه‌ها، سندیکاهای کارگری، احزاب کمونیست و سوسیالیست، نهادهای ضد سرمایه‌داری، جنبش های ضد جنگ، جنبش مدافعین محیط زیست و….. نهادهای مترقی که سیستم‌های کنونی را در جهت تکامل جامعه انسانی مانع می بینند، جشن گرفته شد و با تظاهرات، راهپیمایی و اشکال مختلف اعتراض در شهرهای مختلف جهان در پنج قاره نشان دادند قدرت تغییر و گذر از نظام کنونی بین‌المللی به یک سیستم عادلانه هر روز بیشتر و نزدیکتر برای مردم جهان قابل تحقق و دست یافتنی شده است. امسال تغییرات بین‌المللی از یک سو و مبارزات داخلی در درون کشورها از مبارزات دمکراتیک و انقلابی تا مبارزات کارگران علیه سرمایه، مبارزات مردم علیه دخالت‌های امپریالیستی چهره ای فعال‌تر از این روز که سمبل مبارزه کار علیه سرمایه و مبارزه کل بشریت برای رهایی از ستم و استثمار است، تاثیرات خود را نشان داد.
مبارزه مردم فلسطین، یکی از مهمترین رویدادهایی بود که در تمامی تظاهرات های مردم جهان، اتحادیه‌های کارگری نمود آشکاری داشت. بسیاری با بستن شال‌های فلسطینی نمادی از مقاومت مردم فلسطین علیه نسل کشی جنایتکارانه صهیونیست‌ها با همراهی مشخصا دولت اسرائیل، آمریکا و انگلیس شدند.
تقاضا برای تبدیل شدن اول ماه مه به یک روز رسمی با استفاده از حقوق برای کارگران و دیگر مزدبگیران جامعه نیز یکی از درخواست‌های جهانی بود که در تمامی مراسم کشورها مطرح و راجع به آن صحبت، نقد و گفتگو انجام گرفت. بعد از ۱۴۵ سال که از روز کارگر می گذرد هنوز در بسیاری از کشورها روز اول ماه مه روز کارگر محسوب نمی شود و دولت‌ها برای درهم شکستن اتحاد جهانی کارگران حتی روز مشترک اول ماه مه را هم تصویب نکرده‌اند. و روز کارگر در کشورهای مختلف در تقویم‌ها یکسان نیستند. خواستی عادلانه که همیشه و بی وقفه از طرف طبقه کارگر برای به رسمیت شناختن آن، مطرح شده و برای آن مبارزاتی طولانی انجام گرفته است.
بحران اقتصادی بین‌المللی که با جنگ اوکرائین بعد از کرونا به اوج بیشتری رسید و قله‌های جدیدی را در تورم و گرانی قیمت‌ها پشت سر گذاشت در حالیکه طبقه کارگر و مزدبگیران زیر فشار تورمی کمر خم کرده‌اند. خواست همسان و معادل سازی حقوق‌ها با تورم و گرانی بیش از حد قیمت‌ها برای نه تنها کارگران بلکه دیگر مزدبگیران و بازنشستگان هم در روز جهانی کارگر مطرح شد. تقریبا در اکثر سخنرانی‌ها و پلاکاردها اعتراض به سیاست‌ها و عملکرد سرمایه‌داری در چاپیدن فرودستان جامعه از طریق تورم و باز گذاشت دست شرکت‌های فراملی در کنترل لجام گسیخته قیمت‌ها و بازارها، نمایش‌ها و صحبت‌های مفصلی انجام گرفت.
در برخی کشورها که از آزادی‌های بیشتر اجتماعی هم برخوردار است، بیشتر در انتقاد به عملکردهای موردی سرمایه‌داری صحبت‌های آتشینی انجام می گرفت ولی متاسفانه ناشی از فشار سیاسی مستقیم و غیر مستقیم همین دولت‌ها بیشتر سخنرانان در رابطه با راه حل مشکلاتی که در جلوی بشریت قرار گرفته عوض شدن دولت و نه رژیم سرمایه‌داری را توصیه می کردند. و مستقیما سرمایه‌داری را مورد نقد و حمله سیاسی قرار نمی دادند. این یکی از نقاط ضعف در برابر دهها نقطه قوت و مثبتی بود که در افشاگری سخنرانان وجود داشت.
در برخی کشورها اختلاف در بین اتحادیه های کارگری از یک طرف و از طرف دیگر اختلاف بین نیروهای سیاسی باعث شده بود که تظاهرات های روز کارگر در نقاط مختلف و با گرایش های مختلف نظری و سیاسی انجام بگیرد که از انسجام آن کمی کاسته شده بود.
امسال همچون گذشته با توجه به سختی زندگی در کشورهای گوناگون و حوادث پیش آمده، موضوعات گوناگونی در تظاهرات و پلاکاردها و سخنرانی ها با ویژگی همان کشورها انجام می گرفت. مثلا در استرالیا و بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکا و کانادا، موضوع حمایت دولت ها از اسرائیل و اعتراض به آن موضوعات مشترکی بودند.
در ایران طبق معمول، قبل و یا بعد از روز جهانی کارگر تعدادی از فعالین کارگری و سیاسی و امسال معلمین و بازنشستگان را که در سازماندهی این روز نقش موثری دارند به بهانه های مختلف توسط سازمان های امنیتی رژیم جمهوری اسلامی دستگیر و به وزارت اطلاعات کشانده و با تهدید و ارعاب سعی به انجام نشدن و یا تحت کنترل بودن آن می کنند همین اتفاق امسال هم افتاد و برخی از فعالین در اصفهان و سنندج و تبریز و مشهد و…… بازداشت و یا به وزارت اطلاعات جهت سئوال و جواب برده شدند.
در اراک، کرمانشاه، اهواز، تبریز و دهها شهر دیگر تظاهراتی به مناسبت اول ماه مه انجام شد در برخی از این تظاهرات از جمله تظاهرات معلمان، پلیس معلمان و بازنشستگان را مورد ضرب و شتم قرار داد و برخی را دستگیرکرد.
خواست ها عمدتا حول افزایش دستمزدها، بیمه‌های بهداشتی و کاری، پرداخت حقوق‌های عقب افتاده و لغو قرار غیر قانونی و بشدت استثمارگرانه مانند قرادادهای موقت، منطقه‌ای و غیره بود.
در اول ماه مه امسال کانون نویسندگان ایران، نهادهای مستقل کارگری، فعالین زنان و تشکلات بازنشستگان در دفاع از حق تشکلات و آزادی‌های تشکل یابی و ایجاد و به رسمیت شناختن نهادهای سیاسی و دمکراتیک و نارضایتی و اعتراضات عمیق خود در اطلاعیه‌های گوناگون و یا بطور جمعی به نهادهای قدرت و حاکمیت جمهوری اسلامی اعلام کردند.
امسال همچون سال‌های گذشته روز جهانی کارگر در عین حال روز جشن همبستگی طبقه کارگر جهانی بود، صدها نشست، سخنرانی، راهپیمایی، تحصن و گردهمایی در سالن‌ها و نمایش تئاتر و جشن پایکوبی نماد دنیای نوینی است که به آن نزدیک می شویم. هیچ نیرویی در برابر این روند تاریخی برای نفی استثمار و بردگی را یارای ایستادن نیست. کوچکترین تحولات در هر نقطه جهان همچون موجی است که محیط خود را در می نوردد. دانشگاههای جهان که روشنفکرترین و آگاه ترین عناصر اجتماعی را در درون خود پرورش می دهد. در موضوع فلسطین همچون ویتنام برخاست و به حاکمان جهان علیه بی عدالتی و جنایتی که علیه مردم فلسطین و بویژه غزه در حال حاضر اعمال می شود نه گفت. جهان با مقاومت‌های بیشتری علیه امپریالیست‌ها و مرتجعین حاکم بر کشورها روبرو خواهد شد. روز جهانی کارگر، نوید دنیای نوین، دنیای خالی از بردگی استثمار و ستم دنیای سوسیالیسم است که موج وار دنیای سرمایه‌داری را به چالشی تاریخی کشیده است و این مبارزه ای که به نقطه ثقل خود نزدیک می شود. تا بورژوازی و دنیای فلاکت و محنتش را برای همیشه به گورستان تاریخ بسپارد.
ع غ